Η επιλογή του σωστού παπουτσιού για τρέξιμο δεν είναι μια απλή υπόθεση. Οι πιο έμπειροι, αυτοί δηλαδή που έχουν «λιώσει» στην κυριολεξία δεκάδες ζευγάρια στους δρόμους, σίγουρα γνωρίζουν (ή τουλάχιστον θα έπρεπε) τον τύπο που τους ταιριάζει. Έχουν καταλήξει στο πόσο σκληρό ή μαλακό θέλουν να είναι, στο πόσο θα βοηθά στον έλεγχο της κίνησης ή στο πόσο εύκολα θα «ρολάρει», ποιο μοντέλο θα φορούν στις καθημερινές προπονήσεις, στα Long runs ή στους αγώνες.
Συνήθως διαθέτουν τουλάχιστον τρία με τέσσερα διαφορετικά μοντέλα, ενώ μετά από αρκετές δοκιμές έχουν καταλήξει και στις αγαπημένες τους εταιρίες, κάνοντας βέβαια που και που και καμιά «απιστία» αν κυκλοφορήσει στην αγορά κάποια άλλη ενδιαφέρουσα πρόταση.
Οι νέοι δρομείς όμως, αυτοί που έχουν λίγα χιλιόμετρα στα πόδια τους και μέχρι πρότινος έτρεχαν με εντελώς ακατάλληλα παπούτσια, ανακαλύπτουν σιγά σιγά τον κόσμο των running shoes. Των παπουτσιών δηλαδή που προορίζονται για να μας προστατεύουν, να μας προσφέρουν άνεση και να μας βοηθούν στο να τρέχουμε γρηγορότερα. Τα παπούτσια αυτά είναι βέβαια ολίγον παρεξηγημένα από τους περισσότερους ανθρώπους που δεν τρέχουν, με την έννοια ότι θεωρούν πως δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για άλλη χρήση.
Πρόκειται σαφώς για μία λανθασμένη αντίληψη, καθώς τα περισσότερα παπούτσια για τρέξιμο είναι πιο άνετα και αναπαυτικά από τα υπόλοιπα καθημερινά μας παπούτσια. Βέβαια, η επιλογή ενός running μοντέλου για καθημερινή χρήση εκτός προπόνησης εξαρτάται από το επάγγελμα και τις δραστηριότητες που έχει κανείς και τον κώδικα ένδυσης που ισχύει στο χώρο του. Σε κάθε περίπτωση δοκιμάστε τα και δε θα χάσετε.
Οι βασικές κατηγορίες των παπουτσιών για τρέξιμο είναι οι ακόλουθες:
Cushion: για δρομείς με ουδέτερο τρέξιμο ή υπτιασμό,
Stability/Motion Control: για δρομείς με ελαφρύ έως και μέτριο υπερπρηνισμό ή με σοβαρό υπερπρηνισμό,
Performance: χαμηλού βάρους για γρήγορες προπονήσεις ή αγώνες για δρομείς με ουδέτερο τρέξιμο ή υπτιασμό,
Racing: πολύ χαμηλού βάρους, αποκλειστικά για αγώνες και αθλητές υψηλού επιπέδου
Trail: Για όσους δρομείς τρέχουν σε μονοπάτια και σε ορεινό πεδίο.
Κανονική καμάρα
Αν ανήκετε στην μεσαία κατηγορία (κόκκινο αποτύπωμα), τότε οποιδήποτε μοντέλο της κατηγορίας Cushion, Performance ή και Racing είναι κατάλληλο για εσάς και την τελική σας επιλογή θα πρέπει να καθορίσουν παράμετροι όπως:
– Το σωματικό σας βάρος
– Η σκληρότητα και η ορφολογία του εδάφους που τρέχετε
– Οι αποστάσεις που διανύετε
– Τυχόν ευαισθησίες σε γόνατα ή μέση
– Η ταχύτητα που τρέχετε και η πιθανή αγωνιστική σας δράση
Χαμηλή ποδική καμάρα
Αν τώρα αναγνωρίζετε τα χαρακτηριστικά της πλατυποδίας (δεξιό σχήμα), που συνοδεύεται, κατά κανόνα, από υπερπρηνισμό, τότε χρειάζεστε ένα μοντέλο της κατηγορίας Stability ή Motion Contol αν το πρόβλημα είναι πολύ έντονο. Τα παπούτσια αυτά είναι ενισχυμένα στην πίσω και εσωτερική πλευρά τους, περιορίζοντας την υπερβολική κίνηση του πέλματος προς το εσωτερικό κατά την φάση της στήριξης, προστατεύοντας έτσι το δρομέα από κλασικούς τραυματισμούς που οφείλονται σε αυτή την ιδιομορφία όπως π.χ. το «γόνατο του δρομέα».
Υψηλή ποδική καμάρα
Το σπανιότερο φαινόμενο του υπτιασμού συνοδεύεται, συνήθως, από γόνατα τύπου «Ο» και τα ανάλογα προβλήματά τους, καθώς ο δρομέας πατά περισσότερο το πόδι στην εξωτερική πλευρά της φτέρνας (Supinator). Στις περιπτώσεις αυτές καταλληλότερα είναι τα μοντέλα που διαθέτουν αρκετή ευλυγισία και αρκετή προστασία από τους κραδασμούς.
Tip: Για να διαπιστώσετε τον τύπο του πέλματός σας, αρκεί να παρατηρήσετε το αποτύπωμα που αφήνετε περπατώντας ξυπόλυτοι, με βρεγμένα πέλματα πάνω σε πλακάκια.
Διαβάστε τις σόλες των παλιών σας παπουτσιών
Παρατηρώντας τα σημεία φθοράς στην εξωτερική σόλα των παλιών σας παπουτσιών (ιδανικά των αθλητικών), θα πάρετε χρήσιμες πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά που θα πρέπει να έχουν τα νέα σας.
Αν η σόλα σας έχει σημάδια φθοράς στην περιοχή της φτέρνας (εξωτερικά) και κάτω από το μετατάρσιο και το μεγάλο δάκτυλο, τότε έχετε στρωτό (ουδέτερο) τρέξιμο όπως και το μεγαλύτερο ποσοστό των δρομέων, με ομαλή μετάβαση από τη φάση της προσγείωσης στη φάση της ώθησης. Άρα το μοντέλο που ήδη έχετε είναι το σωστό. Αν τώρα το βάρος σας είναι πάνω από το κανονικό, τότε ένα μοντέλο με περισσότερη σταθερότητα ίσως να σας ταίριαζε καλύτερα.
2. Φθορές στο εξωτερικό μέρος
3. Φθορές κυρίως μπροστά και στο εσωτερικό
4. Φθορές στην περιοχή της φτέρνας
5 χρυσές συμβουλές
Ξεχάστε τη μόδα
Μην παρασύρεστε από την εξωτερική εμφάνιση ή την ωραία διαφήμιση ενός νέου μοντέλου. Η σωστή επιλογή πρέπει να γίνεται με βάση τις ανάγκες σας και όχι με την ελκυστική εικόνα του παπουτσιού.
Επιλέξτε με ακρίβεια
Δώστε μεγάλη προσοχή στη σωστή επιλογή του μεγέθους. Μη βασισθείτε στο νούμερο που φοράτε στα καθημερινά σας παπούτσια ή στα running κάποιας άλλη εταιρίας. Δοκιμάστε το συγκεκριμένο μοντέλο που επιλέξατε, καθώς υπάρχουν διαφορές ακόμα και ανάμεσα στα μοντέλα της ίδιας εταιρίας.
Προσοχή στους… ειδικούς
Οι περισσότεροι δρομείς όταν έρχεται η στιγμή να αγοράσουν παπούτσια συμβουλεύονται τους φίλους τους, ακούν δεκάδες γνώμες, παίρνουν πληροφορίες από το διαδίκτυο κλπ. Καλά όλα αυτά αλλά συνήθως, ότι ταιριάζει σε ένα δρομέα δεν κάνει για όλους. Επιλέξτε λοιπόν να ακούσετε τη γνώμη κάποιου που εμπιστεύεστε ή διαβάστε το τεστ που έχει γίνει από κάποιο έγκυρο μέσο, αλλά πάνω από όλα σκεφθείτε ότι η επιλογή σας θα πρέπει να καλύπτει τις δικές σας ανάγκες και όχι κάποιου άλλου.
Διαλέξτε τη σωστή ώρα
Όπως έχετε ίσως διαπιστώσει, τις απογευματινές ώρες τα πέλματά μας είναι λίγο πρησμένα από την κούραση της ημέρας. Αυτή είναι και η κατάλληλη ώρα για να επιλέξετε το μέγεθος των νέων σας παπουτσιών, καθώς και όταν τρέχετε τα πέλματα διογκώνονται.
Η στιγμή του αποχωρισμού
Όσο και αν έχετε δεθεί συναισθηματικά με το αγαπημένο σας ζευγάρι, κάποια στιγμή θα πρέπει να το αποχωριστείτε καθώς οι ιδιότητες που έχουν τα υλικά της ενδιάμεσης σόλας κυρίως, δυστυχώς δεν κρατούν για πάντα. Μια φορά στους έξι μήνες ή κάθε 800-900 χιλιόμετρα, θα πρέπει να αλλάζετε τα running παπούτσια σας για να έχετε πάντα ένα ικανοποιητικό επίπεδο προστασίας.
Είναι τα ακριβότερα μοντέλα και τα καλύτερα;
Πρόκειται για ένα πολύ μεγάλο θέμα συζήτησης ανάμεσα στους δρομείς. Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι δεν μπορούν να εκτιμήσουν σωστά αν ένα μοντέλο των 150 € είναι τόσο πολύ καλύτερο από ένα της μισής αξίας και αν έχουν πραγματικά την ανάγκη να το αγοράσουν. Ορισμένοι επικαλούνται το επιχείρημα, ότι η υψηλή τιμή οφείλεται αποκλειστικά στη διαφήμιση που κάνει μία εταιρία, γεγονός που σε μερικές περιπτώσεις εμπεριέχει κάποια δόση αλήθειας.
Επίσης κάποιος διαθέτει 150 € για ένα μοντέλο με το οποίο είναι απόλυτα ικανοποιημένος, την ίδια στιγμή που κάποιος άλλος είναι το ίδιο ευχαριστημένος με ένα ζευγάρι των 90€.
Η αλήθεια είναι, ότι τα υλικά κατασκευής και οι τεχνολογίες που διαθέτει κάθε παπούτσι δεν επινοούνται από τους υπεύθυνους μάρκετινγκ των αθλητικών εταιριών. Προέρχονται από την πολυετή και διαρκή έρευνα και τα αποτελέσματα των δοκιμών κάθε μοντέλου από εκατοντάδες δρομείς. Έτσι προκύπτουν οι βελτιωμένες εκδόσεις κάποιων μοντέλων οι οποίες ναι μεν εξυπηρετούν και τους κανόνες του μάρκετινγκ, μας προσφέρουν όμως και πολύ πιο καλά επίπεδα προστασίας και άνεσης.
Αντιλαμβάνεται δε κανείς την αξία των τεχνολογιών ενός παπουτσιού αν έχει κάποιες ιδιαιτερότητες, οι οποίες χρειάζονται ειδική μεταχείριση, όπως υπερπρηνισμός, ευαισθησία στον αχίλλειο, προβλήματα στα γόνατα κλπ ή αν ο όγκος της προπόνησής του είναι πολύ μεγάλος.
Είναι αδύνατον για παράδειγμα ένας δρομέας υψηλού επιπέδου να καλύπτει 200 χλμ./ εβδομάδα με ένα μοντέλο των 60€, εκτός και αν το αλλάζει κάθε δεύτερη εβδομάδα!
Έτσι, όταν έρθει η στιγμή να αγοράσετε το νέο σας ζευγάρι μην ξεκινήσετε από την τιμή του.
– Ασχοληθείτε πρώτα με την καταγραφή των αναγκών σας.
– Κάντε το τεστ με το αποτύπωμα της πατούσας σας.
– Παρατηρείστε τα φθαρμένα σας παπούτσια.
– Λάβετε υπόψη σας τη χρήση για τα οποία τα προορίζεται και την επιφάνεια στην οποία θα τρέχετε συνήθως.
– Αναλογιστείτε αν το τελευταίο διάστημα αντιμετωπίσατε κάποιο πρόβλημα τραυματισμού.
– Τέλος, επιλέξτε ένα κατάστημα που διαθέτει μεγάλη ποικιλία running μοντέλων και αν είναι δυνατόν έμπειρους πωλητές.
Δοκιμάστε μερικά μοντέλα που καλύπτουν τις ανάγκες σας αλλά και το γούστο σας και αφήστε τελευταία την τιμή.
Αν το παπούτσι που τελικά επιλέξετε σας βοηθήσει να απολαύσετε εκατοντάδες άνετα χιλιόμετρα και κρατήσει μακριά τους τραυματισμούς, τότε δεν υπάρχει περίπτωση να μετανιώσετε για τα χρήματα που διαθέσατε.
Τι γίνεται στην περίπτωση που κάποιος δρομέας αγοράσει μοντέλο άλλης κατηγορίας. Για παράδειγμα αν έχει κανονική καμάρα και επιλέξει μοντέλο motion control. Μπορεί να δημιουργηθεί πρόβλημα;
Εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά του δρομέα. Ανάλογα με το σωματικό του βάρος αλλά και με το βαθμό πρηνισμού. Η κανονική ποδική καμάρα δε συνεπάγεται οπωσδήποτε και ουδέτερο τρέξιμο.
Αν έχετε μεγάλο σωματικό βάρος (>75 κιλά και για τις γυναίκες >65 κιλά) και πρόβλημα υπερπρηνισμού, τότε το μοντέλο κατηγορίας motion control αποτελεί σωστή επιλογή.
Αν πάλι το βάρος σας είναι χαμηλό (<70). Αν τώρα το τρέξιμό σας είναι ουδέτερο, τότε εξαιτίας της κατασκευής των μοντέλων motion control (ογκώδης, πιο δύσκαμπτες και στιβαρές κατασκευές κυρίως στην περιοχή της ποδικής καμάρας) θα επηρεαστεί η απόδοσή σας, καθώς το τρέξιμό σας δε θα είναι τόσο αποτελεσματικό και ίσως αυτό σας κουράζει λίγο περισσότερο. Καλό θα είναι δε να τα αποφεύγετε σε προπονήσεις μεγάλης διάρκειας.
